Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Tante Betje verzameling

24 januari 2009 - 21:28
Die uitdrukking 'Tantje Betje' intrigeerde me wel. - Hier zet men thee en over- (van de site Taaladvies) Vraag Wat wordt er verstaan onder een Tante-Betjeconstructie? Antwoord Een Tante-Betjeconstructie is een taalfout bij nevenschikking van hoofdzinnen, bijvoorbeeld in: In het voorjaar gaan we met vakantie en zullen we gedurende de zomermaanden doorwerken. In de tweede van deze nevengeschikte zinnen volgt het onderwerp ten onrechte op de persoonsvorm. Correct is: In het voorjaar gaan we met vakantie en we zullen gedurende de zomermaanden doorwerken. Omdat ik hele passages uit mijn boek in wording uit mijn hoofd ken ( wie niet?)... weet ik zo wel 4 Betjes te vinden, zucht. Jullie? En in hoeverre is het 'erg'...

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:31
Ik probeer ze echt zo veel mogelijk te vermijden, want ik vind ze dus echt heel erg. Ook in dialoog: "Ik doe het meteen even," zei hij en deed het meteen. Daar struikel ik dus echt over. Brr.

Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:33
Meester heeft geen rijbewijs, juf wat anders aan haar hoofd. Hier gaat het over een stel wat voor de bevalling opeens naar het ziekenhuis moet, ik vind de samentrekking juist zo grappig, en het haalt toch de vaart uit de zin om het woordje HEEFT ook bij juf te zetten?

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:41
Als je een constructie hebt waarbij dat ene woord vaker terugkomt, kun je het natuurlijk ook herschrijven zodat het mooier loopt.

Ing

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:48
Ik heb altijd begrepen dat het in situaties als dat voorbeeld van de meester en de juf wel mag, omdat de zinsvolgorde hetzelfde zou zijn gebleven. Meester heeft geen rijbewijs, juf (heeft) wat anders aan haar hoofd.

Lid sinds

17 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:50
Pfoe, Majanne, wellicht komt het doordat ik zo naar bed moet, maar ik moest de voorbeeldzin een aantal keren lezen om de fout te ontdekken. Voor wie daar ook moeite mee heeft: de woorden 'in het voorjaar' worden foutief samengetrokken. Ik vind ze ook heel erg, ook in het voorbeeld dat Micha geeft. Wanneer ik andere verhalen proeflees merk ik dat soort dingen vaak op. Als je ze ziet, haal ze dan weg, zou ik zo zeggen.

24 januari 2009 - 21:53
Het is ons geleerd als 'incorrect'; het kan leuk werken als stijlmiddel, maar persoonlijk vind ik het (helaas) gezochte humor. In dit voorbeeld: Meester heeft geen rijbewijs, juf wat anders aan haar hoofd. zit een tegenstelling: de een heeft iets, de ander niet en dan ook nog wat anders. Daarom loopt de zin (naar mijn smaak) niet vlot en ook vloeiend. Als je ervan maakt: Meester heeft geen rijbewijs, juf heeft wat anders aan haar hoofd. is het naar mijn idee net zo grappig - en correct Nederlands. Omdat meester geen rijbewijs heeft en juf misschien wel, maar in elk geval niet aan haar hoofd; daar heeft ze iets anders. Maar nogmaals: dat is persoonlijk.

Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:58
Ja, hoe langer ik er over nadenk, hoe lastiger het wordt, of: Meester/geen rijbewijs. Juf/wat anders aan haar hoofd. Of dan toch maar: Kill that darling???

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 21:59
Ik heb altijd begrepen dat het in situaties als dat voorbeeld van de meester en de juf wel mag, omdat de zinsvolgorde hetzelfde zou zijn gebleven. Meester heeft geen rijbewijs, juf (heeft) wat anders aan haar hoofd.
Een rijbewijs hebben en iets aan je hoofd hebben zijn twee verschillende dingen. Kun je dus niet met hetzelfde woord gebruiken ook al is dat woord op zich exact hetzelfde.

Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:04
-zit een tegenstelling: de een heeft iets, de ander niet en dan ook nog wat anders. Daarom loopt de zin (naar mijn smaak) niet vlot en ook vloeiend. Als je ervan maakt:- Het eerste gedeelte van deze uitleg van MJ is mij geheel duidelijk, maar daarna.. kun je hem nog een keer formuleren.. Of heb je er expres een TB-tje in verstopt? ...de zin loopt NIET vlot en ook vloeiend... Of is het bedtijd (ipv BETtijd)

Ing

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:11
De beoogde humor vind ik ook te flauw voor woorden, het ging mij om een voorbeeld van de constructie. Neem een zin als deze: 'Maak het nou!' riep Betje en ze sabbelde aan het puntje van haar pen. 'Ik gebruik dat stijlmiddel graag, voor de vaart.' In die zin moet 'ze' bij sabbelde staan, omdat de volgorde onderwerp/werkwoord andersom is: riep Betje versus ze sabbelde. In deze zin: 'Maak het nou!' Betje riep de zin hard door de kamer en (ze) sabbelde aan het puntje van haar pen. (Tja, de vaart is hier helemaal foetsie, maffe zin maaar ik kon zo vlug niets anders bedenken) In het laatste voorbeeld kun je 'ze' weglaten omdat de volgorde hetzelfde zou zijn gebleven. Dit is toch hetzelfde idee als die meester/juf zin, of zie ik iets over het hoofd?

Ing

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:13
Ik heb altijd begrepen dat het in situaties als dat voorbeeld van de meester en de juf wel mag, omdat de zinsvolgorde hetzelfde zou zijn gebleven. Meester heeft geen rijbewijs, juf (heeft) wat anders aan haar hoofd.
Een rijbewijs hebben en iets aan je hoofd hebben zijn twee verschillende dingen. Kun je dus niet met hetzelfde woord gebruiken ook al is dat woord op zich exact hetzelfde.
Ah, dank je Micha, dat is al een hele goede.

Lid sinds

17 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:22
Ik noteer deze twee die mijn lief net van internet plukt: Hier zet men koffie en over de Zaan Hij had een mijter op en zes borrels Ze zijn toch ook gewoon erg grappig die tante betjes!!!

Lid sinds

16 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:54
Je hebt verschillende soorten tantebetjeconstructies. In het algemeen zijn het verkeerde samentrekkingen. De samentrekking kan verkeerd zijn, omdat in de deelzin het onderwerp ontbreekt. Bijvoorbeeld: volgende week wordt Jochem vier jaar oud en gaat naar de basisschool. De samentrekking kan ook verkeerd zijn, omdat het woord dat wordt weggelaten in de samentrekking, in de deelzin op een andere manier wordt gebruikt. Dat is bij de voorbeelden van Jeanne Thamar het geval. Je ziet tegenwoordig trouwens heel veel tantebetjeconstructies. In opsommingen wordt zo'n constructie door het gros van de taalgebruikers niet meer als fout ervaren. Ik hoor niet bij het gros.

Lid sinds

16 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 22:59
Mag ik nog even zeuren? De spelling van de topicnaam is niet correct. Je schrijft: tantebetjeverzameling. En dus ook: tantebetjeconstructie. Waarom? Omdat het een soortnaam is, een naam voor een bepaalde grammaticale fout. We hebben het hier niet meer rechtstreeks over de tante van de taalkundige Charivarius (tante Betje, die in haar brieven dit type fout vaak maakte).

24 januari 2009 - 23:27
-zit een tegenstelling: de een heeft iets, de ander niet en dan ook nog wat anders. Daarom loopt de zin (naar mijn smaak) niet vlot en ook vloeiend. Als je ervan maakt:- Het eerste gedeelte van deze uitleg van MJ is mij geheel duidelijk, maar daarna.. kun je hem nog een keer formuleren.. Of heb je er expres een TB-tje in verstopt? ...de zin loopt NIET vlot en ook vloeiend... Of is het bedtijd (ipv BETtijd)
Hihi, tantje Betje moet niet te veel willen corrigeren, blijkt. Oorspronkelijk had ik getypt: ... de zin loopt niet vlot noch vloeiend. Of: de zin loopt vlot noch vloeiend. (Dat weet ik niet meer). en toen dacht ik dat het beter, duidelijker kon: ... de zin loopt niet vlot en ook niet vloeiend. Maar het werd: de zin loopt NIET vlot en ook vloeiend Dus het tweede niet is verdwenen in de mist van de nieuwe constructie. Tantemarriejeanneconstructie. :)

Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 januari 2009 - 23:37
BIj het maken van de Topicnaam refereerde ik wel degelijk de tante van Charivarius, en haar verzameling van grappige missers. Goede wijn behoeft.... niet duur te zijn.

Lid sinds

16 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 januari 2009 - 11:46
Volgens mij zijn de voorbeelden (Hier zet men koffie en over de Zaan en Hij had een mijter op en zes borrels) van jeanne meer grappig dan een tantebetje. Technisch zijn ze wel fout, maar ik denk niet dat iemand dit zo opschrijft (met een serieuze intentie). Wat zijn ome Harry's ook alweer?

Lid sinds

16 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 januari 2009 - 16:40
Majanne, dat weet ik wel. Maar als je de naam gebruikt voor een type fout, schrijf je het gewoon anders, aan elkaar en met kleine letters. Aan de volgende zin zie je het verschil mooi. Na zijn Loch Nessvakantie vertelde ome Harry een verhaal met een hoog lochnessgehalte. Een verhaal met een hoog lochnessgehalte is dan een verhaal over een monster in een of ander water, een type verhaal dus.

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 januari 2009 - 16:59
Breek me de bek niet open over ome Harry's :D De term komt volgens mij van Heidi Aalbrecht, en die verdient voor mij daarvoor eigenlijk de Taalprijs 2008. Ze geeft in haar boek "Schrijfstijl" (allemaal kopen, jongens en meisjes! En heus, ik heb geen aandelen!) o.a. de volgende voorbeelden van de meester zelf: - Met zijn linkerhand pakte hij de prullenmand en veegde met zijn rechteronderarm alles er in. - Diep ademde hij de zilte lucht in en daalde het pad af naar het verlaten strand. Het tweede voorbeeld is de variant die ik als redacteur het vaakst tegenkom. Omwille van de variatie in zinsbouw wringen schrijvers zich in allerlei bochten om maar niet te beginnen met het onderwerp. Op zich niks mis mee. Maar wanneer je vervolgens de woordvolgorde (met andere woorden: de volgorde van het onderwerp en de persoonsvorm) van het tweede deel van een zin niet synchroon laat lopen met die in het eerste deel, ontstaat er een ome Harry.

Lid sinds

17 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 januari 2009 - 17:25
Kijk SG, daar heb ik wat aan. terwijl die zin van het voorbeeld toch wel vloeiend loopt in mijn idee. Ja, er kan een 'hij' in in de bijzin, dat is duidelijker. Maar, je leest er wel gemakkelijk overheen ;) (ik dan).

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 januari 2009 - 23:28
Kijk SG, daar heb ik wat aan. terwijl die zin van het voorbeeld toch wel vloeiend loopt in mijn idee. Ja, er kan een 'hij' in in de bijzin, dat is duidelijker. Maar, je leest er wel gemakkelijk overheen ;) (ik dan).
Ha Jacqueline, Veel mensen lezen er overheen, maar grammaticaal gezien staat er in het tweede voorbeeld: "Diep ademde hij de zilte lucht in en diep daalde hij het pad af naar het verlaten strand"... Mijn schoonmoeder zou zeggen: dat is niet helemaal hoe het wezen moet :)

Lid sinds

15 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
29 januari 2009 - 13:31
Weer een TB opgespoord.... even jullie mening gevraagd: Ieder bezoekje aan de praktijk verloopt op slippers en meest zwijgend. ?

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 februari 2009 - 14:10
Praktijk = huisartsenpraktijk Bezoekje = controle Op slippers = vanwege de dikke voeten meest zwijgend = ??? Denk ik tenminste. Wat is hieraan te tantebetjeën?