Zullen we er maar gewoon mee kappen?

Check je airco bij onze dealer, hoor ik iemand zeggen tijdens een reclame op de radio. De presentator heeft het erover dat we iets kunnen checken op zijn website: www.blablablaSLASHetc.nl. We kunnen ook een mail sturen naar radioATradio.nl.

Die ed, slesj en sijt zitten er al aardig in, evenals heel wat andere Engelse leenwoorden, termen en uitdrukkingen. Je kunt er boos om worden, verdrietig om zijn of zelfs blijheid uitstralen dat wij zo ruimdenkend zijn en niet zo stompzinnig nationalistisch doen, zoals bijvoorbeeld die rare Fransen. We leven nu eenmaal in een globaliserende wereld en taal leeft.

Allemaal waar en in andere landen zijn ze ook niet vrij van het dominerende Engels. In het Frans wensen jongeren elkaar een bon weekend en heeft een Duitser het over een handy. Maar een ieder die erop let, een beetje Europa kent en één vreemde taal meer spreekt dan alleen Engels moet kunnen zien dat wij de meest verengelste natie van Europa, en misschien wel van heel de wereld zijn. En als je erop let, is het schrikbarend.

Onverschillig

We verontschuldigen ons al dik een halve eeuw met een sorry, vloeken inmiddels met een welgemeende shit en fuck, juichen met een luide yes en dit alles zonder blikken en blozen. Niet dat het Engels zo´n geweldig praktische taal is dat beter uitkomst biedt dan het Nederlands. We doorspekten onze taal al eerder met Latijn, Frans en Duits. En zeg nu zelf, als in de VS pak hem beet Deens de landstaal was, dan hadden we het nu over ´verdeensing´ en niet over ´verengelsing´. Dan klonk Deens zoveel mooier, was het Deens zoveel pakkender en waren we veel interessanter als we onze zinnen doorspekten met Deense woorden. De draagwijdte van het glansbeeld, zogezegd.

Zit er dan een of ander minderwaardigheidscomplex in onze gemeenschappelijke mentaliteit? Is het een puberachtige drang om ergens bij te willen horen? Is het gebrek aan eigenwaarde, zelfkennis? Onmeetbaar ontzag voor de wereldheersers? Dit speelt mee, maar het dodelijkste ingrediënt is de onverschilligheid.

Geüpdatet

Vergelijk onze taal eens met andere talen. Als ik een product koop, stikt de productomschrijving en benaming dikwijls van onvertaald Engels. Als ik vertalingen op de verpakking vergelijk met wat voor taal dan ook, springen wij er bovenuit. Als ik reis buiten ons taalgebied per trein of vliegtuig en ik wandel door winkelstraten, dan zie ik overal de vluchthavenborden en treinkaartmachines aangeduid in twee of soms zelfs meer talen. In geen winkelstraat buiten het VK en Ierland zie ik zoveel sale en deals op de winkelruiten staan als bij ons.

Toen in Denemarken de roep om Engelse studies op de universiteiten groot werd om zo aansluiting te behouden met de globaliserende wereld, kwamen er verhitte discussies in de Deense samenleving. Naar ik heb vernomen is er een gulden middenweg gevonden tussen Engelstalige en Deenstalige studies. In Nederland zijn alle masterfases in het Engels en zijn Wageningen,Tilburg en Maastricht trotse Engelstalige bastions op het Europese vasteland geworden, geen haan die er naar kraait.

Er blijkt meer ´gekraaid´ te worden om de boel nog meer te verengelsen. Gezonde debatten hierover zijn niet onoorbaar in andere gerespecteerde landen. Daardoor ga je op Reykjavik naar een Hliö en niet naar een gate, heeft een Noor het over een datamaskin en niet over dat onvertaalbare woord computer, en zo hebben de meeste Europese talen een woord weten te bedenken voor dat moeilijk vertaalbare woord download. Vooralsnog houden wij een openkroegbeleid, plakken er een ´en´ aan vast, registeren het in een boek en creeëren dyslexie veroorzaakte woorden als geüpdatet, want geactualiseerd is natuurlijk veel lastiger.

Alles of niets

Ikea verovert de wereld met Zweedse productbenamingen, er rijden kinderwagens van het Franse merk Jané met de opdruk mon petit bijou door de alle straten, en FC Barcelona promoot zichzelf in het Catalaans. Zie jij Philips al met Nederlandse productnamen op zijn handelswaar? Zelfs op mijn Heinekenflesje staat geen woord Nederlands.

Ik denk dat we toch eens heel hard wakker moet worden in Nederland. Een taal van 22 miljoen sprekers, de 37ste taal van de wereld, de vierde officiële taal van de Unie van Zuid Amerikaanse Naties en de grote taal gesproken in Zuid Afrika en Namibië zou toch van zich af moeten bijten en gezond trots mogen zijn? Of zullen we er maar gewoon mee kappen?

Rogier Oud (32) werkt op de afdeling IT van een vermaarde bank. Schrijven is één van zijn grote liefdes en hij droomt ervan hier ooit meer mee te doen.